فومن
شهرستان فومن تا تهران ۳۷۱ كيلومتر فاصله دارد. آب و هواي آن معتدل و مرطوب است. نواحي كوهستاني جنوب غربي آن، آب و هوايي مناسب دارد. رودخانه‌هاي متعددي از سلسله جبال جنوبي آن سرچشمه گرفته و به مرداب‌انزلي منتهي مي‌شوند.
فومن در سال‌هاي نفوذ اسلام و قدت يافتن حكمرانان محلي به عنوان مركز بخش غربي گيلان، شناخته مي‌شد. فرمانروايي اميران اين منطقه عمدتاً به خانواده «آل اسحاق» نسبت داده مي‌شود كه خود را از اخلاف اشكانيان مي‌دانستند. اولجايتو، امير دباج (حكمران محلي گيلان) را به اطاعت خود فرا خواند و سرانجام اين‌ناحيه به تصرف مغولان در آمد. در سال ۷۶۶ ه.ق سادات آل كيا از مازندران به گيلان مهاجرت كردند. نبردي ميان آل كيا و آل اسحاق درگرفت و سرانجام امير دباج كه از آل اسحاق بود در سال ۷۹۱ ه.ق در بيرون رشت به قتل رسيد. در سال‌هاي ۹۰۷ تا ۹۲۱ ه.ق در زمان شاه اسماعيل صفوي، «امير حسام الدين» فرزند «امير دباج» براين منطقه حكمراني مي‌كرد. در زمان حكومت صفويه، آخرين فرمانرواي فومن از دودمان آل اسحاق از سپاه قزلباش شكست خورد و سراسر گيلان ضميمه حكومت صفويه گرديد. فومن در دوره معاصر شاهد قيام‌هاي دوران پيش از مشروطيت و سال‌ها بعد از آن بوده است. در زمان قيام جنگلي‌ها، فومن پناهگاه مهّم جنگليان بود.در حال حاضر، فومن يكي از شهرهاي زيباي استان گيلان است كه فضاهاي جالب توجه جهانگردي دارد.
