ابوموسي
شهرستان ابوموسي مجموعه‌اي است از جزاير ابوموسي، تنب كوچك و تنب بزرگ كه در قسمت‌جنوبي استان هرمزگان واقع شده و تا بندر عباس 222 كيلومتر فاصله آبي دارد. آب و هواي شهرستان ابوموسي‌گرم و مرطوب است. بررسي‌هاي انجام شده، نشانگر آن است كه از هزاره قبل از ميلاد جزيره ابوموسي همانندساير جزاير درياي پارس توسط ايرانيان اداره مي‌شد و جزو قلمرو ايران بود. در فاصله سال‌هاي (1151 - 1165ق.م) درياي پارس و ابوموسي تحت تسلط عيلاميان بود .
در دوره ماد، اين جزيره به همراه ساير جزاير، جزويكي از ايالت‌هاي جنوب غربي و بخشي از كرمان بود. در زمان اشكانيان و روزگار سلطنت مهرداد اول (171 -138 ق.م) ابوموسي تحت تسلط اين سلسله قرار داشت. در دوره ساسانيان اين جزاير جزء قلمرو ايرانيان بود ودر زمان خلافت امويان و عباسيان، كرانه‌ها و جزيره‌هاي خليج فارس، توسط فرستادگان آنان اداره مي‌شد. درسال 323 ه . ق، عمادالدوله ديلمي، بنادر و جزاير خليج فارس از جمله جزيره ابوموسي را تصرف كرد. دردوران حكومت آل بويه، تمام بنادر و جزاير خليج فارس تحت قلمرو و فرمانروايي آل‌بويه قرار گرفت. اين‌جزيره تا سال 538 ه . ق كه حكومت سلجوقيان كرمان دوام داشت، جزو قلمرو آنان محسوب مي‌شد و توسط‌حكومت محلي «بني قيصر» اداره مي‌شد.
تيمور گوركاني در يورش‌هاي خود، بنادر و جزاير خليج فارس از جمله ابوموسي را ضميمه متصرفات خودساخت. در دوره شاه عباس صفوي، پرتغالي‌ها، جزاير ابوموسي را تصرف نمودند. در سال 1179 ه . ق كريم‌خان زند بر جزاير خليج فارس از جمله ابوموسي حاكميت داشت. آقا محمدخان قاجار نيز بر تمام جزاير ازجمله ابوموسي مسلط بود.
در اواخر قرن نوزدهم، با وارد شدن نيروي دريايي و اتباع سياسي انگلستان به‌آب‌هاي خليج فارس به بهانه بيرون راندن دزدان دريايي و مانع شدن از برده فروشي و امنيت هندوستان، نيروي‌دريايي انگلستان از عمليات دريايي مأموران نظامي ايران جلوگيري مي‌نمود. پس از چندي شيخ شارجه زير نظرانگلستان، مالكيت جزيره را ادعا نمود. در سال 1350 شمسي جزيره ابوموسي مجدداً تحت سلطه كامل نيروي‌دريايي ايران قرار گرفت.
