محل استقرار
عمارت ذوالفقاری که امروزه از آن به عنوان موزه باستان شناسی استفاده می شود در سبزه میدان و در محله دالان آلتی قرار دارد.
پیشینه
این بنا ساختمان مسکونی حکمران زنجان بوده از این بنا فقط عمارت بیرونی به جا مانده که به عماذت محمد خان ذوالفقاری معروف است. گویا اسن عمارت توسط سردار اسعداالدوله (پدر محمودخان) در دوره قاجاریه ساخته شده است و بعد از او محمودخانه در آن اقامت داشته است. در سال 1386 با انتقال آثار بدست آمده از معدن نمک چهر اباد به این مکان اولین موزه باستان شناسی زنجان در این عمارت افتتاح شد.
سبک معماری
در معماری این بنا از سبک دوره قاجار و در بخش هایی از سبک گوتیک اروپایی در طراحی بنا و ستون ها استفاده شده است. ته مرکزی بنا به سبک چهارطاقی و با سقف گنبدی ساخته شده است. پنجره ها دولنگه و حاشیه مشبک دارند و از شیشه الوان در آنها استفاده شده است.این بنا دارای دو طبقه و یک سردابه است. در حال حاضر طبقه همکف کاربرد اداری دارد، با دو ستون و سقف سرپوشیده به هشتی منتهی می شود. طبقه دوم دو راه پله دارد که شامل اتق نشیمن،سرویسی های بهداشتی، تالار پذیرایی و اتاق خواب می باشد.
بخش بندی موزه
این موزه از سه بخش اصلی و یک بخش تخصصی تشکیل یافته است:
- بخش پیش از تاریخ: در این بخش اشیای مربوط به 4هزار،6هزار،7هزار و 8 هزار سال پیش از تاریخ استان نگهداری می شود
- بخش تاریخی: در این بخش اشیای مربوط به 3 هزار سال پیش یعنی عصر اهن نگهداری و به نمایش گذاشته شده است
- بخش اسلامی: در این بخش اشیای مربوط به قرن چهارم و پنجم هجری قمری تا دوره قاجاریه نگهداری و ارائه می شود.
-بخش تخصصی: در این بخش آثار کشف شده از معدن نمک در زنجان معروف به مردان نمکی که متعلق به دوره هخامنشیان و ساسانیان است نگهداری می شود.
جاذبه های گردشگری مجاور این مکان
مسجد جامع در چند قدمی و موزه رختشویخانه در 1 کیلومتری این مکان قرار دارد.