بندرتركمن
شهرستان بندر تركمن در فاصله 35 كيلومتري غرب گرگان واقع شده است. قسمتهاي جنوبي اينشهرستان تا گرگان رود، آب و هواي معتدل نسبتاً مرطوب و قسمتهاي شمالي آن به دليل نزديكي به بيابانهايجنوبي تركمنستان و دوري از رشته كوههاي البرز، آب و هواي معتدل نيمه خشك تا نيمه بياباني دارد.
نام تركمن نخستين بار در دائره المعارف چيني قرن هشتم ميلادي آمده است. همچنين تركمن را نام قومي ازاقوام زرد پوست ترك زبان دانستهاند كه از چندين هزار سال پيش در شمال درياچه "ايسيگ گول" در شمالمغولستان زندگي ميكردهاند.
لشكريان مسلمان عرب پس از پيروزي در مناطق ترك نشين عدّهاي از اين اقوام را به عنوان غازيان اسلام باخود همراه ساختند و به سرزمينهاي ديگر هجوم بردند. گروهي از تركمنها (غزها) در غرب و جنوب (حوضهسيحون) ساكن شدند و بعدها گروههائي از آنها به نواحي مختلف شرقي و جنوب شرقي درياي مازندرانمهاجرت كرده شد.
دولت سلجوقي مهّمترين دولت تركي بود كه تشكيل آن منشأ تحول بزرگي در تمدن اسلامي و خاصه ايرانشد. "سلجوق بن دقايق" رئيس يكي از قبايل تركمن بود. در قرن پنجم هجري قمري (دهم ميلادي) "غزها" كهاجداد تركمانان امروزياند، به سوي روسيه و ايران تاختند. در قرن شانزدهم ميلادي طوايف تركمن تمام ساحلشرقي خزر تا گرگان را تصرف نمودند. پس از تيمور سلسلههاي تركمانان قراقويونلو و آق قويونلو به عنواننيرومندترين دولتها به ترتيب در غرب و شمال ايران و سپس در ايران و مركزي و جنوبي ظهور و حكومتكردند.
شاه عباس براي پيشگيري از تاخت و تاز تركمنها و ازبكان، كردهاي جنگجو را از ولايت غربي بدين سامانكوچ داد و پنج ولايت كردنشين در امتداد كليه مرزها از استرآباد تا چناران به وجود آورد. ليكن كوچ كردان مانعتاخت و تاز تركمنها نشد. با وقوع جنگهاي بين قبيلهاي از يك سو و يورشهاي وحشيانه خانهاي بخارا وخيوه از سوي ديگر، آشوب مناطق تركمننشين را فراگرفت. منازعات فوق و فشارهاي امپراطوري روسيه، سببافزايش جريان مهاجرت تركمانان به نواحي رود گرگان شد. سلسله قاجار به كمك عشاير تركمن به حاكميترسيد. در سال 1276 هجري قمري همزمان با جنگ مرو تركمنها به كمك خان خيوه ارتش قاجار را شكستدادند و اين نواحي تحت تسلط تراكمه باقي ماند.
در جريان مشروطه تركمانان در صف مستبدان و مخالفين مشروطه قرار گرفتند و به غارت شهرها و روستاهايطرفدار مشروطه پرداختند. ولي پس از پيروزي انقلاب مشروطه تركمنها به اتراق گاههاي خود بازگشتند. بعد ازاصلاحات ارضي (سال 1341 ه . ش) بخش مهمّي از تركمنها به كشت و زرع پرداختند و گروهي به شهرهاروي آوردند و برخي از نواحي تركمننشين به شهرهاي متوسط و بزرگي بندر تركمن تبديل شدند.
شهر بندرتركمن كه در سال 1306 شمسي در زمان حكومت پهلوي اوّل هم زمان با آغاز عمليات احداث راه آهن سراسريبنا گرديده بود، امروزه توسعه فراواني يافته و به شهري جالب با جلوههاي جهانگردي تبديل شدهاست.